XXVI
Ve ilk gençliğimde geldim buraya
Ve orda o timsahın altına
uzanırdım
Sütunun yanında, doğuya doğru
Cuma günü,
Ve dedim ki: Yarın güney tarafa
yatacağım
Sonraki gün de güney batıya.
Ve gece gondollarda şarkılar
söylerlerdi
Kayıklarda fenerler;
Gümüş üstüne gümüş yükseldi
pruvalar
Taşırken ışığı karanlığa.
“Relaxatur!”
11 Aralık 1461: Pasti salınsın
bir ihtarname ile
“caveat ire ad Turchum, uzak
dursun
Konstantinopolis’ten
“değer veriyorsa hükümetimizin
memnuniyetine.
“Kitap konseyimizce muhafaza edilecek
(Valturio’nun
“Re Militari” kitabı).
Nicolo Segundino’ya, sonraki
yıl,12 Ekim
“Ne yap et…omnem…hani diyorlar
ya…volve lapidem…
“Ki O, Pio,
“Barış getirsin Malatesta’lara.
“Mü’min çocuklarıyız (bizler)
kilisenin
(iki
sayfa kadar)…
“Tüm kardinalleri gör ve de
yeğeni…
“Ve her halükarda işi hallet.
“Kadırgalarımız kesinlikle tarafsızdı
“Ve tarafsızlık için oraya
gönderilmişti.
“Ferrara’da Borso’yu gör.”
Bernard Justinian’a, 28 Ekim:
“Segundino haberlerle gelecek
sana
“Sen bunu aldıktan birkaç gün sonra.”
Senato Secreto, 28 Ekim,
Messire Hanibal Cesena’dan geldi:
“St.Mark bayrağını göndere
çekebilirler mi
“Fortinbras’ı ve ordumuzu
alabilirler mi?”
“kendileri alamaz…ama sessizce,
secretissime,
“iki büyük…şöyle: O’na
İki bin düka veririz; ordumuzun erlerini
Kiralaması için.”
……… ……….
…8 varil şarap, İngiltere’li
Henry’e…
Kalay, şayak, amber bizden
Levant’a
Korfu’ya ve ötesine…
…………………
Beriye gelen Selvo, dük,
San
Marco’yu ilk mozaikleyen,
Ve karısı ancak çatalla dokunurdu yemeğe,
Sed aureis furculis, yani,
Küçük
altın çatallarla
Getirip, böylece, lüks
ahlaksızlığını;
Ve kıskandırmak için dük Lorenzo
Tiepolo’yu,
Berberler, kafalar boncuklarla
sarılı,
Kürkçüler, ham ustaları,
Usta debbağları ince işçiliğin,
Kuzu derisinin ustaları
Gümüş kupaları ve şarap
kadehleriyle
Ve nalbantlar gonfaronla
et
leurs fioles chargies de vin,
yün libas ustaları
kızıl cam ustaları
cam mamüller taşımakta;
25 Nisan atlı mızrak müsabakası
Lord Nicolo Este,
Ugaccion
dei Contrarini,
Lord Francesco Gonzaga, ve ilk
Kuyumcu ve mücevheratçı şirketi
Kızıl pellande giymekte,
atlar
cendato’da-
ve bir atın kirası üç düka
üç yüz elli at içinde, piazza’da,
ve ödül mücevherli bir gerdanlık
ve bu millet atları üstünde geldi
piazza’ya
on dördü bir tarafta son dövüşte,
ve ödül gitti Mantua’dan
Messire Gonzaga’yla gelen bir
zenciye.
Ve o sene(’38) buraya geldiler
2 Ocak. Ferrara Markisi
Esasen
yunan imparatoru görmeye,
Kanal’ın aşağısındaki evine
götürmeye,
Ve imparatorla birlikte gelen
başpsikoposlar:
Aşağı Mora başpsikoposu
Ve Sardes başpsikoposu
Ve Sparta ve Midilli
başpsikoposları,
Rodos, Modon Brandos,
Ve Atina, Korint, Trabzon
başpsikoposları,
Genel sekreter ve de stonolifex.
Ve geldi Cosimo Medici “adeta bir
Venedikli’nin Venedik’e gelişi gibi”
(dört gün sonraydı bu)
Ve 25’inde, Lord Sigismundo da
Rimini
Hükümet işleri için
Ve sonra döndü kampa.
Ve Şubat’ta hepsi toparlanıp
Geçti Ferrara’ya Kutsal Ruh
hakkında karar vermek için
Ve şu kutsal üçlü’nün şeyini
peyda eden şey için.-
Gemisto ve de Stonofilex,
Ve gülmekten karnına ağrılar
girerdi
Görseydin yunanlıların
sakallarıyla şapkalarını.
Ve lonca ruhu çöküşteydi.
Te fili Dux, tuosque successores
Aureo Anulo, denizle eş olarak
izdivac;
İmparator Manuel’i yenmek için,
Bin yüz yetmiş altı.
1175 a.d. Rialto’daki ilk köprü.
“vesikalarınızı kurşunla
mühürleyebilirsiniz, Signor Ziani.”
Mücevherciler şirketi kürklerine
kızıl hat çektiler
Ve atlarına ipek libas,
İpek libasın adı cendato
Ki hala şallarda kullanırlar;
Ve Macaristan’a karşı olan
savaşta
Carlo Malatesta amca, üç yara.
Balista, kılıç ve bir mızrak
yarası;
Ve Generalimiz Pandolfo’ya, üç
elçi,
İpekler ve gümüşler,
Ve kadifeler, şarap ve
şekerlemeler, tutabilmek için-
Per animarla- kavga havasında.
“San Samuele’dekiler(genç
hanımlar)
Rialto’ya
gitsinler
Ve sarı eşarp taksınlar, ve tabii
Anaları da(ruffiane).”
“Büyükelçi, yüce bilgeliği ve
parası için,
“burada sürgün olarak bulunan,
Cosimo
“Pater.”
“Lord Luigi Gonzaga, kendisine
Casa Giustinian tevdi edilecek.”
“Lapseki ve Kıbrıs
başpsikoposları
“ve elli kadar diğer lordlar
başpsikoposlar
doğu
kilisesi mensupları.”
Mart 8, “Sigismundo ayrıldı
Mantua’dan
Memnuniyetsiz…
Ve öldüler ve birkaç resim
bıraktılar.
“Albiziler Medici Bank’ı
yağmaladılar.”
“Venedikliler bulunabilir,
gelebilir, ayrılabilir aileleriyle
Karadan, denizden
kadırgalarıyla,
Gemileri, botlarıyla, ve ticaret
için.
Satılanın 2%’si. Bundan başka
vergi yok.
Dünyanın 6962
yılı
18 Nisan,
Konstantinopolis’te.”
Haliç’te rüzgar, gülleri kıran
güney rüzgarı.
ILLmo ac exmo (eccellentissimo)
princeps et dno
Lord, hususen Lordum, Sforza:
Zâtı âlinizin ilk mektubuna
cevaben
Atlarla ilgili, burada satılık
atlar var.
Evvela bunları detaylı
inceleyemediğimi söylemiştim.
Şimdi bunu yaptığımı
söyleyebilirim, ve sanırım
On bir iyi at bulunuyor ve bir bu
kadar da
İhtiyaç halinde kullanılabilecek
koşum atı var,
Makul fiyata alınabilecek.
Doğrudur 10 veya 11 kadananın
olduğu
80 ile 110 dükaya
Bana fiyatı makul görünüyor
80 düka ve altındakilere nazaran
Ve sanırım zâtı cenapları
1000 ila 1500 düka gönderecek
olurlarsa
İşlerini pekâlâ görecek mal
alınabilir.
Lütfen zâtı âlileri hızlı cevap
buyursunlar
Zira bir an evvel buradan
ayrılmak niyetindeyim,
Ve eğer satın almamı dilerseniz
Parayı baytar Mr. Pitro ile
gönderin
Ve talimatınızı kendisiyle veya
mektupla iletin
Satın almamı istediklerinizle
ilgili olarak.
80 düka ve üstüne de iyi atlar
mevcut.
Zâtı âlilerine selamdan başkaca
Sözüm bulunmamaktadır.
Bologna,14 Ağustos 1453
Haşmetli
Lordumun hizmetkarı
PISANELLUS
1462, 12 Aralık: “ve Vittor
Capello
Şehit St. George’un kafasını da
Siesina adasından getirdi.
Bu kafa gümüşle kaplıydı ve
San Giorgio Maggiore’ye
götürülmüştü.
Mantua’daki Kardinal Gonzaga’ya,
ultimo febbraio 1548
“Şubat’ın 26’sında öldürüldü bu
şehirde
Medici’lerin Lorenzo’su. Haşmetli
Lordum anlayacaktır
mazruf izahattan hadisenin nasıl
cereyan ettiğini. Dediklerine
göre katiller kesin olarak
6 kürekli bir posta kayığıyla
kaçmışlar. Ama bilmiyorlar
hangi yöne kaçtıklarını, ve gözcü
koymuş olabilirler belli yerlere
ve geçitlere, münasip
olurdu eğer zâtı âliniz yazsaydı
buradaki elçisine, başka işlerin
yanı sıra
Lorenzino’yu öldüren iki adamın
Mantua’dan geçtiğini ve kimsenin
ne yana
gittiklerini bilmediklerini. Bu
bilginin tarafınızdan
neşri olur ki serbest kalmalarına
yardım eder.
Gerçi çoktan Floransa’da
olduklarını sanıyoruz, ama
Her halükarda bu önlemin zararı
olmaz. Böylece
Zâtı âlileri bunun hızlıca
yapılmasından istifade edebilir ve hatta
diğerlerinin de aynı haberi
göndermelerini temin edebilir.
Tanrı haşmetli ve muteber
şahsiyetinizi muhafaza etsin
Yücelterek sizi dilediğiniz
mevkiye.
Venedik,
1548 Şubat’ının sonu
Zâtı
âlilerinin ellerinden öperim
Don
In.Hnr. de Mendoça
Mantova Markisi Fran. Gonzaga’ya
Haşmetli Lordum, geçen günlerde
Tanımadığım biri bana birilerince
getirildi
Yapmış olduğum Kudüs’ü görmeye,
ve görür
Görmez kendisine satmam için
ısrar etti, bunun
Kendisine muazzam memnuniyet ve
tatmin sağladığını söyleyerek
Nihayet anlaşıldı ve alıp
götürdü,
ödeme yapmadı ve daha da
görünmedi.
O’nu getirenleri söylemek
istiyorum, birisi
Sakallı bir rahip gri bir
berettino takıyor sizinle birlikte sıkça
Gördüm O’nu büyük konsilin
salonunda ve O’na sordum
şahsın ismini, ve Messire
Lorenzo’dur,
zâtı âlinizin ressamı, ki anladım
kolayca
ne yapmaya çalıştığını, ve bu
sebeple
size yazıyorum, ismimi ve
işlerimi arz etmek
için. Evvela haşmetli Lordum, ben
Seignory’nin ressamıyım, zâtı
âlinizin
Eserimiz olan Ancona tarihi’ni
görmek üzere iskeleye
Tırmanmaya tenezzül ettiği büyük
salonu resmetmekle görevliyim,
ve adım da Victor Carpatio.
Kudüs’e gelince zamanımızda ne
bunun kadar
İyisi ve mükemmeli var,
ne de büyüğü. 25 ft. uzunluğunda
eni 5 ½, ve biliyorum Zuane
Zamberti’nin Zâtı devletlilerine
bundan bahsettiğini; kesin olarak
Biliyorum ki ressamınız bir
parçasını taşıyabildi, tamamını değil. Size
Suluboya olarak rulo üstünde
küçük bir eskiz gönderebilirim veya
İyi uzmanlara gösterin ve
fiyatını zâtı âlinize
Bırakıyorum.
15 Ağustos 1511, Venetijs.
Mektubun
bir kopyasını
Başka bir yoldan gönderiyorum
elinize geçtiğinden emin olmak için.
Dergâhı
âlinizin âciz hizmetkarı
Victor
Carpathio
pictore.
Yüce domuz, Salzburg
başpsikoposuna:
Ebedi necâset ve lânet.
Yüce vebalılığınız bana makul
Bir gelir sağlamak için
ziyadesiyle cimri olduğundan
Ve çoktan burada bir şey umamayacağımı
temin ettiğinizden
Ve başka bir yerde bir gelecek
aramam gerektiğinden;
Ve bundan başka da
Üç kez babama ve kendiliğinden
ayrılmaya mani olduğunuzdan
Dördüncü kez
Biraz haysiyetli davranmanızı ve
bu kez
Ayrılmama müsaade etmenizi
istiyorum.
Wolfgang
Amadeus, Ağustos 1777
(inter lineas)
Sonata gibi, küçücüktür Miss
Cannabich.”
1-
timsah: Venedik’te St.Mark meydanında mermer bir
sütunun üzerinde St. Theodore tarafından binilen hayvan heykeli
2-
Relaxetur: Latin, “serbest bırakılsın.”
3-
Pasti: Matteo da Pasti(öl.1468), Verona’lı
heykeltıraş ve madalya tasarımcısı. Sigismundo Malatesta tarafından o zaman
Venedik’e bağlı olan Girit’e Fatih Sultan Mehmet’in resmini yapması için
gönderilmişti. Bu görevi sebebiyle Venedikliler tarafından Türklerle Venedik’e
karşı ittifak ettiği şüphesiyle tutuklandı. Pasti Valturio’nun De Re Militari kitabındaki tasarımları
yapan kişiydi.
4-
Caveat…: Latin, “Türk’e gitmekten sakınsın.”
Türk burada Fatih Sultan Mehmet’tir.(1451-1481 arasında hüküm sürdü.)
5-
Valturio: Robert de V.(öl.1489) Sigismundo’nun
La Rocca’sının mühendisi ve ilk sekreteri.
6-
Nicolo Segundino:Venedik senatosunun Roma
sözcüsü, Venediklilerce Malatesta ailesi ile Papa Pius II arasında barış tesis
etmekle görevlendirildi.
7-
Omnem…volve rapidem: Latince tabir. “Alt üst
edilmedik taş bırakma”. “Ne yap et” diye tercüme edildi.
8-
Pio: Enea Silvio Piccolomini(1405-1464). Papa
Pius II(14518-1464): yazar, hümanist, ediplerin hamisi; edebiyatta Aeneas
Silvius diye bilinir. 1460 yılının Aralık ayında Papa Pius II. Sigismundo
Malatesta ve kardeşini aforoz etti. 1461’de de cehennem sakini olarak
lanetledi. 1462’de Sigismundo tasvirleri ateşe verildi. Papalık’ın aşırı
güçlenmesinin şehir devletleri arasındaki dengeyi alt üst edeceği endişesiyle
Venedik Papa siyasetini yumuşatmak ve barış tesis etmek için çabaladı. Büyük
ölçüde gizli yürütülen çabalara rağmen Ağustos 1462’de Frederigo d’Urbino ve
diğerlerinin yardımıyla Malatesta’lar bozguna uğratıldı ve Sigismundo bu
yenilgiden sonra toparlanamadı.
9-
Malatesta: Rimini’de 13 ila 16. Asır arasında
hüküm süren aile. 1462’de liderliğini Sigismundo yapıyordu.
10- Borso:
Borso d’Este, o zaman Sigismundo’nun gücüne bir denge unsuru olarak olumlu
bakabilirdi.
11- Ferrara:
Este ailesinin baş şehri.
12- Bernard
Justinian: Bernardo Giustiniani,1408-1489. 1462’de Roma’ya Venedik tarafından
Pius II ile Sigismundo Malatesta arasında anlaşmayı yürürlüğe koymak üzere
gönderildi, görevi sonraki yıl tamamladı. 28 Ekim şartların belirlendiği
zamandır.
13- Senato
Secreto: İtalyanca. “Senatonun gizli toplantısı.”
14- Hanibal:
Annibale di Constantino Cerboni da Castello, Venedik nezdinde Domenico
Malatesta’nın ajanı.
15- Cesena:
1379’dan 1465 yılına kadar Malatesta’ların kontrolündeki şehir
16- St.
Mark bayrağı: Şehrin koruyucu azizinin resmini barındıran Venedik bayrağı.
17- Fortinbras:
Carlo Fortebracci, Montone Dükü, Venedik’in paralı askeri. Papalık ile
Sigismundo arasındaki savaşta Venedik açıktan Malatesta’ları destekleyemese de
Fortebracci ‘ye Venedikli askerleri kiralaması için iki bin düka vererek
Sigismundo’yu gizlice desteklediler.
18- Secretissime:
Ortaçağ Latincesi, “çok gizli.”
19- Henry:
İngiltere Kralı Henry VI.(1421-1471)
20- Levant:
Mısır’dan Türkiye’ye uzanan Akdeniz sahilleri.
21- Korfu:
ege’de ada. Norman istilası sırasında (1066) Dük Robert Normanları o zaman
Venediklilerde olan Konstantinopolis’i ele geçirme planlarıyla Akdeniz’e
getirdi. Robert Korfu’yu işgal etti ve Venediklilerle savaşta Doge Selvo
komutasındaki Venedik filosunu yendi ve Doge Silvio Venedik tarafından
azledildi. Venediklilerin kesintisiz mücadelesi Robert’i Konstantinopolis’e
girmekten alıkoydu ki bu mücadeleler Doğu imparatorluğu için ziyadesiyle
memnuniyet verici idi. Sorun nihai olarak Robert’in ölümüyle sona erdi.
22- Selvo:
Domenigo Selvo yada Silvio, Dük(1071-1084). İmparator Konstantin Ducas XI.’in
kızı Prenses Theodora ile evlendi. Prenses aşırı lüks tutkusu ve iki dişli
altın çatal kullanma gibi fuzuli zarafeti ile ünlüydü.
23- San
Marko: Venedik’teki San Marko bazilikası. Azledildikten sonra Selvo inziva’ya
çekildi. Bazilikaya mozaik koyan ilk kişiydi ve Venedik gemilerinin doğudan
gelirken mermer ve güzel taşlar getirmesini isterdi.
24- Sed
aureis furculis: Latin, “Altın çatallarla”.
25- Lorenzo
Tiepolo: Venedik Dükü(1268-1275).
26- Berberler
vs.: Tiepolo’nun Dük ilan edilmesinde ilginç festivaller gerçekleşti.
27- Gonfaron…de
vin: Fr., “bayrak/ve kadehleri şarap dolu.” San Marko aslanlı Venedik bayrağı
eski Fransızca ismi Gonfalon olarak anılırdı.
28- 25
Nisan: 1435’te Ferrara’lı Niccolo III. oğlu Leonello’yu Mantua’lı Francesco
Gonzaga’nın kızı Margherita ile evlendirdi. Kamu kaynaklarıyla müsrif
festivaller düzenlendi. Niccolo’nun Venedik ile iyi ilişkiler gütme kaygısı
nedeniyle festivaller müsabakalar ve at yarışları oraya taşındı.
29- Ugaccion
dei Contrarini: Ugaccione da Contrari, Niccolo’nun sırdaşı, en güvendiği
komutanı diplomat ve askeri danışmanı olan Ferrara’lı asilzade. Niccolo’nun
Kutsal topraklara seyahati süresince şehri yönetti.
30- Francesco
Gonzaga: Mantua’nın ilk Markisi(1407-1444).
31- Pellande:
İtal.,”bol dış giysi.”
32- Cendato:
İtal., cendado, “ipek libas.”
33- Piazza:
İtal., “meydan.”
34- Mantua:
Lombardiya’da Mantova şehri.
35- Ve
o yıl(‘38): bu ve müteakip dizelerde Papa Eugenius VI.’un doğu ve batı
kiliselerini bir araya getirmek için topladığı konseyin delegasyonları ile
ilgili. Doğu delegasyonları Ferrara’ya
geçmeden önceki birkaç hafta Venedik’te kaldılar. Papa Ferrara’yı uzun barış
dolu geçmişi ve Niccolo d’Este’nin işbirliğine açık tutumu ve benzer sebeplerle
tercih etmişti. Ancak veba salgını üzerine Cosimo de Medici’nin davetiyle
Floransa’ya geçtiler.
36- Ferrara
Markisi: Venedik’e misafirlerini karşılamaya gelen Niccolo d’Este.
37- Yunan
imparator: Johannes Palaeologus veya John VIIII. 1392-1448, Bizans imparatoru.
38- Stonolifex:
Pound’un kaynağı olan Sanuto’nun Vitae Ducum Venetorum’da yunan kilisesi makamı
olarak tanımlanıyor. Başka bilgi yok.
39- Cosimo
Medici: Albizzi’ler Cosimo’yu Padua’ya sürdülerse de bilahare Padua’dan
Venedik’e dönmesine izin verildi. Macchiavelli’nin yazdığına göre Cosimo nereye
gitse saygı görüyor ve Venedikliler tarafından açıktan ziyaret ediliyor ve
sürgünden çok hükümran muamelesi görüyordu.
40- Kutsal
üçlü: Doğu ve batı kiliselerini ayıran İznik Konseyinden kalma bir teologik
mevzu. Kutsal Ruh’un hem baba hem de oğul’dan geldiğini savunan batı kilisesine
karşılık doğu kilisesi Kutsal Ruh’un sadece babadan geldiğine inanır.1438’de
batı kilisesi eski bir dökümanı kaynak olarak kullanmak istedi ancak Gemistus
sahte olduğunu kanıtladı.
41- Gemisto:
Georgius Gemistus Plethon.
42- Te
fili…anulo: Latin. “Sen, Dük olan oğlum, ve varislerin/altın bir yüzükle.”
Venedik’in Adriyatik Denizi’ndeki hakimiyetini kutlayan geleneksel “denizle
izdivac” merasimi. Bu hakimiyetin evveliyatı Dalmaçya kıyılarındaki şehirleri
hakimiyeti altına alan Pietro Orseolo II.’ya kadar gider. Merasimin aslına dair
en meşhur hikaye Papa ALexander III.’in 1177’de Dük Sebastiano Ziani’ye
İmparator Frederik Barbarossa ile Papalık arasındaki anlaşmazlığı çözmesi
sebebiyle verdiği kutsal yüzük hikayesidir. 1797 yılına kadar devam eden
merasimlerde Dük denize bir yüzük atarak denizlerdeki hâkimiyetinin nişanesi
olarak denizle evli olduğunu söylerdi.
43- Manuel:
Manuel I Comnenus,1120?1180, Doğu Roma imparatoru; saltanatı İtalyanlara,
Venediklilere, Sırplara, Türklere karşı zaferlerle taçlanmışken Ziani’nin
teşvikiyle Selçuklular tarafından Frigya’da(1176) yenildi.
44- Rialto:
Efsane’ye göre ticaretin kalbi olduğu için Rialto adasından Grand Canal üstüne
809’da soleolo denen sellerin üstüne bir ahşap köprü yapılmıştı. “1180 yılında
bu geçici köprünün yerine kalıcı bir köprü yapıldı”(Yriarte,165).
45- Ziani:
Sebastiano Ziani, Venedik Dükü(1172-1178). Efsaneye göre Papa Aleksander III.
O’na balmumu yerine imparatorların ayrıcalığı olan kurşun mühür kullanma
ayrıcalığı tanımıştı.
46- Cendato:
İtal., cendado, “ipek libas”.
47- Carlo
Malatesta: 1368-1429, Rimini Lordu, Pandolfo Malatesta’nın kardeşi,
Sigismundo’nun amcası. Pandolfo kardeşi
Carlo ile birlikte ailesinin gücünü ve tesirini yaymak için Papalık ile ve
Venedik dahil büyük şehir devletleriyle ittifaklar kuran şedit bir generaldi.
1411-1412’de Carlo ve Pandolfo Venedik hizmetinde iki kere Macarları yenilgiye
uğrattılar. İkincisinde Carlo ağır bir yarayla öldü. 1413 yılında Pandolfo ve nesli Venedik
asilzadeliğiyle ödüllendirildiler.
48- Balista:
Ital., taş fırlatmaya yarayan büyük bir yaya benzeyen alet.
49- Per
animarla: İtal., “canlandırmak için”
50- San
Samuele: aynı isimli kilisenin de yer aldığı Venedik meydanı.
51- Sarı
eşarp: Venedik’te yasa gereği fahişelerin taşımak zorunda olduğu kıyafet
unsuru.
52- Ruffiane:İtal.,
“pezevenkler”.
53- Luigi
Gonzaga: Lodovico Gonzaga, Mantua Markisi.(1444-1478)
54- Casa
Giustinian: Lodovico Gonzaga Bernardo Giusiniani’nin dostuydu, ama Venedik’in
Milan’a karşı savaştaki hizmetleri sebebiyle Gonzaga’ya aldığı casa (ev) Grand
Canal’ın başındaki Palazzo Giustiniani değil Bernardo della Seta’nın eviydi.
55- Albizzi:
14. ve 15. Yüzyıllarda Medicilerin rakibi olan aile. Rinaldo degli Albizzi
Cosimo’nun sürgüne gönderilmesi entrikasının başını çekti(1433-34).
Albizzilerin Medici varlığına el koyma hesapları Cosimo’nun muzaffer dönüşüyle
suya düştü.
56- Venedikliler
bulunabilir….: bu yedi mısra’ın kaynağı bilinmiyor ama metinden anlaşılan(1)
Floransa’nın düşüşü esnasında Venedik’in yükselişi veya (2) Doğu
Hıristiyanlığının 1453 yılında İslam güçlerine yenik düşmesinin ardından Osmanlılarla
Venedik arasındaki bir ticaret anlaşmasının detayları olabilir. Böyle bir
anlaşma muhtemelen 18 Nisan’da Konstantinopolis’te imzalanmıştı. 6962’nin ne
olduğu bir muamma olmakla birlikte iki yüzyıl sonraki psikopos Ussher’inkine
benzer bir yaratılışı tarihlendirme gayreti olabilir.
57- ILLmo ac exmo (eccellentissimo) princeps et dno: Latince ve İtalyanca: “Haşmetli ve yüce prens ve Lord”.(italik
harfler aslında kelimelere bitişik değil üsttedir ama yazmak mümkün olmadı.
M.Z.)
58- Sforza:
Alessandro Sforza,1409-1473, Pesaro ve Contignola. 1444 yılında el altı
dümenlerle Pesaro’yu kontrolü altına aldı.
59- Mr.
Pitro: Alessandro Sforza’nın nalbantı.
60- Pisanellus:
Antonio di Puccio Pisano,1395?-1455, Verona’lı ressam ve madalya tasarımcısı,
Pisanello diye bilinir. Sigismundo O’nu Tempio’yu inşa işinde istihdam etti.
Leonello d’Este hamiliğini yaptı. Vittore Pisano diye de bilinir. Buradaki
metinde Alessandro Sforza için ajanlık yapıyor gibi görünüyor ki 1442 yılında
Sigismundo Alessandro’nun kızı Polissena ile evlendiği için bu dönemde
Sigismundo ile Sforza ailesi ittifak içinde olduklarından bu mümkün olabilir.
61- Vittor
Capello: Vittore di Giorgio Capello,1403-1466, Venedikli amiral ve Venedik Dükü
Cristoforo Moro’nun(1462-1471) hususi konseyinin üyesi.
62- Şehit
St. George: kim olduğu ve yaşayıp yaşamadığı tartışmalı olmakla birlikte 6.
Yüzyıldan önce aziz ilan edilmişti. Kafatası kutsal emanet olarak San Giorgio
Maggiore adasındaki aynı isimli kiliseye getirilmişti.
63- Siesina
adası: Bilinmiyor. St. George anısına büyük bir katedral yapılan Lidya adası
bir rivayete göre imparator Diocletian’ın işkenceyle öldürdüğü St. George’un
na’şının getirildiği yerdir.
64- San
Giorgio Maggiore: İtal., “Büyük aziz George.” Venedik’te bir ada ve buradaki
kilise.
65- Mantua’daki
Kardinal Gonzaga: Ercole Gonzaga,1527-1563. Yeğenlerinin çocukluğu döneminde
Mantua vekilharcı.
66- Ultimo
febbraio: İtal., “Şubat’ın sonu.”
67- Lorenzo
de Medicis: Alessandro’ya suikast yapan “Lorenzaccio”. Suikastten sonra 11 yıl
pek çok şehirde saklanıp suikastçilerden sıyrılan Lorenzo belirtilen tarihte
amcasının zayıf koruması altındayken San Toma’da suikaste uğradı. İki suikastçi
kaçmayı başardı.
68- De
Mendoça: muh. kutsal Roma imparatoru Charles V’ın Venedik sefiri Diego Hurtado
de Mendoza, öl.1575
69- Kudüs:
Gonzaga ünlü şehirlerin resimlerini topluyordu.
70- Berettino:
İtal. “küçük şapka.”
71- Lorenzo:
Lorenzo Leonbruno,1485-1537; 1511 yılında Mantua’yı yöneten ailenin
hizmetindeki ressam.
72- Seignory:
Venedik Cumhuriyeti Yargıçlar kurulu.
73- Ancona:
İtalyan şehri.
74- Victor
Carpatio: Vittore Carpaccio,1455?-1525?, meşhur Venedikli ressam; Lazaro
Bastiani’nin talebesi ve Bellini’nin takipçisi.
75- Zuane
Zamberti: muhtemelen meşhur mimarlar ailesi mensubu Giovanni Giamberti da
Sangallo,1482-1530.
76- Venetijs:
Latin. “Venedik’te”.
77- Pictore:
İtal., “ressam”.
78- Salzburg:
Mozart’ın ve geleneksel Mozart festivallerinin mekanı olan Avusturya şehri.1772
ile 1812 yılları arasında Salzburg başpsikopos prensi Hieronymus colloredo idi.
D.1732.
79- Wolfgang
Amadeus: W.A. Mozart,1756-1791, Avusturya’lı besteci.
80- inter
lineas: Latin. “satır arasında”. Pound Mozart’ın muhtemelen babası tarafından
dikte edilen gerçek mektuptaki “satırlar arasındaki” samimi duygularını okuyor.
Mektup Mozart’ın ayrılma niyetini açıklıkla ortaya koymakla birlikte oldukça
nazik ifadelerle yazılmıştır.
81- Miss
Cannabich: Besteci ve Mannheim Orkestrası şefi Christian Cannabich’in büyük
kızı Rosa. Sonata 1777 yılında bestelenmişti. Bu sonata ile ilgili Mozart
babasına 6 Aralık 1777’de şöyle yazıyor: “Madselle Rose’nin karakteri gibi
olmasını istiyorum.. O adeta andante’dir.” Rosa Cannabich, Mozart’ın talebesi,
o tarihte 15 yaşındaydı.
