12 Mart 2016 Cumartesi

KANTO XXXVIII

XXXVIII

il duol che sopra Senna
Induce, falseggiando la moneta.
Paradiso XIX,118.

Ve o yıl Metevsky Amerika del Sud'a gitti
(ve Papa'nın tavırları adeta Mr.Joyce'unkiler gibiydi,
Vatikan'da böyle olmuştu, önceleri değildi)
Marconi kadim usûl üzre diz çöktü
Jimmy Walker'ın dua ettiği gibi.
Yüce hazretleri nazikçe merak buyurdular
Ekselanslarının nasıl izleyebildiğini
elektrik dalgalarını atmosferde.
Lucrezia
bir tavşan ayağı istedi,
ve o, Metevsky dedi ki bir tarafa
(üç çocuk, beş kürtaj ve sonuncusunda öldü)
dedi: öbürlerinin daha çok mühimmatı var
(demek ki işleri tekrara dayalı puro işçileri
neredeyse otomatik olarak işlerini yaptıklarından
bir yandan zihni meşğale olmak üzere kiralanan
okuyucuları dinlerken bir yandan da işlerini
yapabilirler; Dexter Kimball 1929.)

Bizimkileri temin edene kadar satın almayın.
Sonra sınırın diğer tarafına gidip
diğerlerine şunları söyledi:
Öbürlerinin daha çok mühimmatı var. Satın almayın
bizden temin edene kadar.
Ve Akers büyük kar etti ve İngiltere'ye altın ithal etti
böylece altın ithalini arttırdı.
Muhterem okuyucu bunları daha evvelden duymuştu.
Ve o yıl Mr. Whitney
açığa satışın ne kadar faydalı olduğundan sözetti,
Zannımızca brokerlara söyledi
ve kimse de O'na yalancı demedi.

ve iki Afgan Cenova'ya geldi
ucuz silah satın alır mıyız diye,
birilerinin silahsızlandığını duyduklarından.
Ve Bir şey bakanı
petrol kuyularından servet kazandı
(Azim olan Allah'ın adıyla Mr D'Arcy
Fars toprakları altında arama yapmaya
bu tarihten elli yıl sonraya dek mezundur...)
Mr Mellon İngiltere'ye gitti.
ve o yıl Mr Wilson prostat oldu
Ve yeni bir Mesih lafı dolaşıyordu
(bu galiba biraz daha önceydi)
ve Hanımefendi Jenny'nin harçlığını kıstı
Agot Ipswich oruspusu yüzünden
Ve o yıl (bu da 20 ya da 18 yıl önceydi)
milyon milyon öldürmeye başladılar
Berlin'deki bir yavşak
ve Avusturya'daki yağlı piç
François Giuseppe yüzünden.

Savaş olacak mı?” “Hayır, Miss Wi'let,
ticari münasebetlere binaen”
dedi Mayıs 1914'te sabun ve kemik tüccarı
Ve Mr Gandhi düşündü ki:
Eğer pamuk satın almazsak
ve de silah satın almazsak......
Monsieur Untel Jokey klübünde yoktu
...fakat sonra Japonya'da ortaya çıktı
ve öylayadaböyle Mitsui'de hissedardı.
Ahşab (ceviz) her zaman tüfek kundağı için lazımdır”
Ve Moskova dışına bir saat fabrikası kurdular
Ve saatler tıkır tıkır çalıştı...İtalyan bataklıkları
Tiberius'un zamanından beri bekliyordu...
Marry” dedi Bebee, “balıklar nasıl yaşıyor denizde.”
Rivera, İspanyol diktatör, İnfante'nin varis olmaya
fiziken uygun olmadığını dikte ettirdi...
gotik usul hala kullanılıyor Viyana'da
zira alışmış ihtiyarlar bu usûle.
                              Ve Schlossmann
Viyana'da kalmamı önerdi
Anschluss'a karşı gammaz olarak
Zira Avusturyalıların bir Buda'ya ihtiyacı vardı
(gör işte ahbap,sana bırakıyorum!)
Baluba'daki tapınağı yapan beyaz adam
Der im Baluba das Gewitter gemacht hat...
davul sesiyle telaffuz ediyorlar sözleri,
Memleket beyin fazlalığıyla malul” dedi macar asil
1923'te. Kosouth (Ku'şut) diyor, anlıyorum
bir café'de oturmayı-herşey konuşarak-
konuşarak yapılıyor herşey,
muhtemelen konuşurken tekrarlıyor nüktesini:
Viyana bir ırklar potasıdır.”
kalıp Buda olacak mıyım?
Bir imparatora alışmışlar. Tapacak bir şeyleri
olmalı.(1927)”
Peki Tirol'ü yitirmek üzerine latifeleri?
Latifeleri pek te geniş değil.
Pejmürde arap Frobenius ile konuşmasında
O'na 3000 bitki ismi saydı.
Bruhl detay dolu bazı lisanları buldu
yarı mimic hareketi sözcükler; ama
genelleme bunlara uzak, diyelim ki bir beyaz köpek
siyah köpeğe benzer bir köpek değildir.
Gerçek olma, Romeo ve Juliet...yazık ki
kaybettim kırpıntıyı ama görünen o ki
böyle şeyler oluyor hala, adam
intihar etmiş kızın kapısının önünde ailesi
kızı gömmeye hazırlanırken,
ve kız da biliyormuş böyle olacağını.

Yeşil, siyah,Aralık. Dedi ki Mr Blodgett:
Dikiş makinaları asla ferdi kullanıma sunulmayacak.

tabi ki asla nakdin sabit olduğunu söylemedim
(Douglas) ve aslında nüfus(İngiltere 1914)
800 milyon “mevduat varlığı” ile başbaşa kaldı
tüm nakit çekilince, ve
bu mevduat hazine bonosu
ile karşılandı .
Bir fabrikanın
başka boyutu da vardır, finansal boyut diyoruz
insanlara satınalma gücü verir ( ücret, temettü
ki satınalma gücüdür) ama fiyatların da sebebidir
ya da değerlerin, finansal değerlerin yani
işçiye ödeme yapar, ve hammadde için ödeme yapar.
Ücret ve temettü olarak ödediği
satın alma gücü olarak akışkandır, ve bu güç zayıftır,
per forza, kafanı çatlatır, daha azdır
fabrikanın toplam ödemelerinden
(ücret, temettü VE hammadde ödemeleri
banka ödemeleri falan)
ve tümü, yani hepsi, tüm bunların
toplamı fabrikanın sebep olduğu
fiyatlar bütününe eklenir, her fabrika için böyledir
ve dolayısıyla burada bir takoz vardır ve olmalıdır
ve satınalma gücü asla
(mevcut sistemde) en genelde
fiyatlara yetişemez.

ve ışık öyle parlak ve körediciydi ki
cennetin bu katmanında
öyle ki insan aklı sersemleşmişti.
Dedi ki Herr Krupp (1842): silah emtiadır.
Bu işe endüstriyel olarak bakıyorum,
teknoloji nokta-i nazarından yaklaşıyorum,
1847 Paris ve Mısır'dan siparişler...
siparişler Kırım'dan,
Pietro İl Grande'nin siparişleri,
ve bir Légion d'Honneur rütbesi...
500 St. Petersburg'a ve 300 Creusot'tan
Napoleon Barbiche'e. Sadowa'da
Avusturya'nın Krupp topları vardı;
Prusya'nın Krupp topları vardı.
İmparator katalogunuzla ciddi olarak ilgilenmektedir
Ve tabi ki insanlığa katkılarınızla da”
(imza) Leboeuf
ki akrabası Monsieur Schneider'in
1900 elli bin operai,
53 bin top, yarısı kendi ülkesine,
Bohlen und Halbach,
Creusot'dan Herr Schneider
aynı göbeğin ikiz götü.
Eugene, Adolf ve Alfred “silahtan daha fazla kazanıyoruz, raylara nazaran”
Eugene milletvekillerine gönderildi;
(Soane et Loire)milletvekillerine, bakana;
sonra zaten bakan oldu,
heryerden silah geliyor,
ama tahsisat millet meclisinden geliyor”
1874'de serbest ihracat lisansı aldı
22 ulus bunu kabul etti
1885/1900 on bin top üretti
1914'te 34 bin
yarısı yurtdışına gönderildi
her zaman meclis'te hep muhafazakar,
okullar, kiliseler, hastaneler işçiler için
çocuklar için kum sandığı.
Schneider'lerin sarayının karşısında
yükseldi Herr Henri için abide
Chantiers de la Gironde, Paris Union Bankası,
Franko-Japon Bankası
François de Wendel, Robert Protot
dostları ve düşmanlarına yarının
en güçlü sendika şüphesiz
Comité des Forges'tir,”
Ve Tanrı alsın geçiminizi” dedi Hawkwood
15 milyon:Journal des Débats
30 milyon ödendi Le Temps'e
on bir Echo de Paris için
Schneider patentlerine Polloklar
Bankamız bize pek çok
hisse getirdi Mitsui'den
ki 50 tümeni silahlandırıyor, Japon ordusunu ayakta tutuyor ve büyük bir gelecek kaderleridir
faire passer ces affaires
avant ceux de la nation.”


1-il duol...la moneta: İtal., “Seine nehri'ne gelen musibet/ kalpazanlık sebebiyle”.(Par. XIX.118) Dante'nin 1302'de Fransa'lı güzel Philip'in flaman seferini finanse etmek için tedavüldeki parayı üçte bir değerine düşürmesine karşı çığlığı.
2-Metevsky: İngiliz silah şirketi Vickers'ın satış elemanı ve sonra yöneticisi Basil Zaharoff. Aynı zamanda Schneider- Creusot'un da hissedarıydı. Burada anlatılan, Zaharoff'un Bolivya ile Paraguay arasındaki çatışma esnasında Güney Amerika'ya gitmesi ve her iki tarafa silah satmasıdır.
3-Papa: Achille Ratti, Papa Pius XI. Pound O'nunla henüz Vatikan kütüphanesinde idareci iken tanışmıştı.(1911-1918)
4-Mr.Joyce: İrlandalı yazar James Joyce.
5-Marconi:Guglielmo Marconi(1874-1937), italyan fizikçi ve telsiz telgrafın mucidi.Pius XI. tarafından huzura kabul edilmişti.
6-Jimmy Walker: New York'un İrlandalı katolik belediye başkanı. Tammany Hall skandalı ve her türden riyakarca siyaset ve dindarlıkla bilinir.
7-Lucrezia: Papa Alexander VI.ın muska olarak bir tavşan ayağı taşıyan kızı( muhtemelen gebe kalmamak için). Üç oğlu oldu ve beş kez kürtaj yaptırdı ve sonuncusunda öldü)
8-demek ki..Dexter Kimball: bu kısımdaki alıntı zihinsel meşğale için vakit ayırmaya imkan verdiği iddiası ile iş bölümünün dayattığı rutin akışı savunmaktadır.
9-Satın almayın: Zaharoff her iki tarafa da silah satıp kar temin için türlü satış dalavereleri yapardı.
10-Akers: Vickers şirketi adı yerine uydurulmuş isim.
11-Mr. Whitney: Richard W. New York'lu banker ve borsa komisyoncusu.
12: açığa satış:fiyat düşmesi beklentisiyle henüz sahiplenilmemiş hisselerin satışı
13-iki Afgan: 1921 yılında beş Afgan Avrupa'ya gitti ve Sovyet Rusya ile anlaşma imzaladı; bilahare o yıl İngiltere ile yapılan anlaşma ile Afganistan'a Hindistan üzerinden silah ithal imkanı verildi. 1920 yılında Cemiyet-i Akvam himayesinde Cenova silahsızlanma konferansının alt komitesi çalışmalarına başladı; konferansın hazırlığı 12 yıl sürdü, konferans 1932 ile 34 arası yapıldı ve resmen hiç tamamlanmadı.
14-Bir şey bakanı: Muhtemelen İç işleri Bakanı Albert B. Fall, kamunun petrol sahalarını Donanma Bakanlığı'ndan özel şirketlere transfer etmek üzere 1922 yılında rüşvet aldığı iddiasıyla 1929 yılında suçlu bulundu. Bu olay Senato tarafından araştırılınca Teapot Dome skandalı patlak verdi.
15-Azim...D'Arcy: Avustralya'lı petrol arayıcısı William Knox d'Arcy İran Şahı'ndan neredeyse tüm İran topraklarında 60 yıllığına petrol arama imtiyazı aldı. Daha sonraları Zaharoff ve İngiliz hükümetinin hissedarı olduğu Anglo-Fars Petrol Şirketi'ni kurdu. Zaharoff bunu Fransız petrol piyasalarına nüfuz etmek için kullandı.
16-Mr Mellon: 1929 yılındaki Wall Street krizi esnasında Hazine Bakanı olan Amerikalı banker Andrew Mellon; 1932 yılında Hoover O'nu Hazine Bakanlığı'ndan onurlu bir çıkış için İngiltere büyükelçisi yaptı ama Hoover'ın başkanlığının bitişiyle bu görevi sona erdi.
17-yeni bir Mesih: I. Cihan Harbi akabinde Versay antlaşmasına giden süreçteki konferanslarda gösterdiği vizyoner duruşuyla İngiltere ve Fransa'da büyük beğeni toplayan Woodrow Wilson.( Aslında Amerika'yı kendi politikaları çizgisine çekmek üzere yapılan İngiliz dalavereleri diye anlayabiliriz. Bkz: David Fromkin; Barışa Son Veren Barış.M.Z.)
18-Hanımefendi: Emerald Cunard, 1872-1948. Kızı Nancy Cunard(Jenny) Hanımefendi diye hitabediyordu.
19-Agot Ipswich: 1908-1916 arasında İngiltere başbakanı olan Herbert Asquith'in ikinci karısı Margot Asquith. Sivri dili ile meşhurdu.
20-Savaş olacak mı?: muhtemelen Violet Hunt'ın bir anektodu. Ford Madox Ford ile evlenen Hunt, yazardı. Pound savaştan önce ve savaş esnasında Londra'da bu ikili ile sıkça görüşüyordu.
21-Gandhi: Hindistan'ın dini ve siyasi lideri ve İngiltere'den bağımsızlığını kazanmasının mimarı Mohandas Karamchand Gandhi, 1869-1948. Gandhi pamuk ve silahtan tasarrufla gıda satın almayı böylece huzur temin etmeyi istiyordu.
22-Monsieur Untel: Fr. Bay Öyleveyaböyle. Mançurya olaylarından önce Japonya'ya giden Zaharoff kastediliyor.
23-Mitsui: Japon gemicilik ve silah holdingi. Bir altgrubu Vickers'ın şubesiydi. Keza bir Japon merkez bankasının(holdingle alakalı) da adı.
24-ceviz: J.Q.Adams ceviz tohumlarıyla deney yapıyordu ve Springfield'da kundak üreten bir silah fabrikasını  ziyaret etmişti.
25-İtalyan bataklıkları: Pontine bataklıklarının kurutulması Pound'u cezbeden faşist sosyal planlardan biriydi.
26-Tiberius: İkinci Roma imparatoru.
27-Bebee: Charles William B., Amerikalı zoolog, 1934'te Batysphere adlı denizaltı ile rekor derinliğe indi.
28-Rivera: İspanya'da 1923-1930 arasındaki İtalyan modeli diktatörlüğü kral tarafından desteklenmekteydi.
29:İnfante: Rivera'nın devrimini destekleyen son İspanya kralı Alfonso XII.'nun en büyük oğlu.
30-Schlossman: kimliği tespit edilemedi ama muhtemelen 1928'de Viyana'da Pound'un karşlaştığı bir A.B.D.'li görevli. Anschluss Hitler'in Almanya ile Avusturya arasında siyasi birlik kurma siyasetiydi ve başardı. Bazı Avusturyalılar buna karşıydı, ama çoğu değildi.
31-Baluba: Alman antropolog Leo Frobenius Baluba'da iken bir kabile O'nun tarafına saldıracakken bir yıldırımdan korkup çekiliyorlar. Tercümanlar sonraki gün kabilenin davul işaretlerinde “şimşek çaktıran beyaz adam”dan söz edildiğini anlatıyorlar. Frobenius “şimşek çaktıran bilge adam” diye yazmış.
32-memleket: muhtemelen Avusturya. Macar asil ise muhtemelen Bernhard Deutsch.
33-Kosouth: Ferenc Kosouth, 1841,1914. Macar Bağımsızlık Partisi'nin lideri.
34-Tirol'ü yitirmek: Avusturya 1. Cihan Harbi akabindeki barış görüşmelerinde Tirol'ü İtalya'ya kaptırmıştı.
35-Frobenius: Alman kültürel antropolog Leo Frobenius, 1873-1938.Pound O'nunla 1927'de karşılaştı. Frobenius 17 yıl saha çalışmaları yürüttü ve afrikalıları Akdeniz'den en ücradaki güneye kadar bilirdi.
36- Lucien Lévy Bruhl, Sorbonne'da felsefe profesörü. İlkel insanların “mantık-öncesi zihniyeti” ile ilgilendi ve dillerindeki detaylara yoğunlaştı.
37-Romeo ve Juliet: Pound'un vakıf olduğu muasır bir ölüm ve intihar vakasını gizleme maksatlı. Hangi gazetenin kırpıntısı olduğu bilinmiyor.
38-Mr Blodgett: Amerikalı iktisatçı Lorin Blodgett.
39-Douglas: Clifford Hugh D.,1879-1952. Pound'un da savunuculuğunu yaptığı “Social Credit” düşüncesinin sahibi İngiliz mühendis ve iktisatçı.
40-per forza: İtalyanca, “zorla”
41-ve ışık...sersemleşmişti: Dante,( Par. XVIII)
42-Herr Krupp, 1812-1887. Babasının küçük işletmesini alıp dünyanın en büyük silah ve çelik fabrikasına dönüştürdü.
43-1847....Kırım'dan: Krupp ilk topunu 1847'de yaptı ve daha büyük bir versiyonu 1855 yılında Paris fuarı'na götürdü. Napolyon O'nu Légion d'Honeur ile ödüllendirse de Mısır hidivi 36 top sipariş edene kadar kimse O'nun silahlarını satın almadı. Bu dönemde Fransa'ya silah namlusu ve sonrada Kırım Harbi'nde hem Britanya hem de Rusya'ya silah sattı.
44- Pietro il Grande: Çar Deli Petro.
45-Creusot: Schneider-Creusot, Fransız çelik ve silah şirketi.
46-Sadowa: 1866 yılında Avusturya ile Prusya arasındaki savaş
47-İmparator...Schneider'in: Krupp 1868'de III. Napolyon'a çelik top kataloğu göndermişti. Cevap Schneider ailesinin bir yakını olan General Laboeuf'ten geldi, münasip dile rağmen satış gerçekleşmedi.
48-Leboeuf: Fransız savaş bakanı Edmund Lebeuf
49-Schneider: Joseph Eugene Schneider, 1805-1875.
50-operai: İtalyanca; “Çalışan”.
51-Bohlen und Halbach: Gustav Krupp von Bohlen und Halbach (Alfred Krupp'un üvey oğlu) ailesinin soyadını aldı ve 1. Cihan Harbi esnasında şirketi yönetti.
52-Herr Schneider:Joseph Eugene'nin torunu olan Charles-Prosper-Eugene Schneider. 1. Cihan Harbi'nde Schneider-Creusot şirketini yönetti ki bu dönemde şirket Fransız silah sanayiini domine etmişti.
53-Eugene, Adolf: 1836 yılında Schneider şirketini kuran kardeşler.
54-Alfred: Joseph Eugene Schneider'in üvey oğlu.
55-Soane et Loire: Fransa'da Le Creusot şehrinin bulunduğu bölge.
56- hep muhafazakar: Charles Prosper Eugene Schneider Soane et Loire meclisinde muhafazakar vekildi.
57- okullar, kiliseler...: Zaharoff bile askerler ve denizciler için konut yapımını finanse etmiştir.
58-Herr Henri: Muhtemelen sonradan Schneider firması ile birleşen bir Fansız çelik şirketinin yöneticisi.
59-Chantiers de la Gironde: Schneider'in kısmen sahip olduğu Bordeaux'daki gemi tersanesi.
60-Paris Union Bankası: kısmen Schneider'larındı, Eugene müdürüydü, Zaharoff da hisse sahibiydi.
61-Franko-Japon Bankası: Eugene Schneider yönetim kurulundaydı.
62- François de Wendel: Henri'nin oğlu Fransa'nın en güçlü işveren sendikası Comité des Forges'in başkanı ki en etkili üyeleri Schneider'lerdi.
63-Robert Protot: François de Wendel'in genel sekreteri.
64-Ve Tanrı alsın..:14. yüzyılda Floransa'ya yerleşen paralı asker Sir John de Hawkwood'a rahipler barış dileyince geçimini savaştan kazandığı için bunu beddua kabul edip rahiplere böyle mukabele ettiği rivayet edilir.
65-Journal...Paris: bu gazetelerin kontrol hisseleri François de Wendel'e aitti ve Silahsızlanma aleyhtarı kampanyalarında silah şirketlerinden yüklü paralar aldılar.
66-Polloklar: tespit edilemedi.
67-faire passer....: Fransızca, “ bu meseleleri ulusun meselelerinin önüne koymak.”



  Taşlıcalı Yahyâ Beğ’in Şehzâde Mustafa Mersiyesi Herhalde Erzurum’da iken aldım Ahmet Atilla Şentürk Bey’in Osmanlı Şiiri Antolojis...